Z wizytą w teatrze - "Mokradełko"

W ramach wycieczki do Poznania i poszerzania tematyki wielokulturowej oraz równościowej udali_łyśmy się do Teatru Nowego na spektakl "Mokradełko". Zainteresowali_łyśmy się tym tekstem dzięki opisowi znajdującemu się na stronie internetowej wielkopolskiej instytucji:

"W oparciu o znakomity tekst reportażystki nominowanej do Literackiej Nagrody Nike Mikołaj Grabowski podejmuje odważną próbę zbudowania panopticum globalnego społeczeństwa zniewolonego socjotechniką i przygotowuje spektakl o niebywale trudnym i ważnym zjawisku społecznym.

Reżyser konstruuje oś dramaturgiczną na kanwie literackiej wiwisekcji skupionej wokół historii molestowanej seksualnie Halszki, wywołując tym samym takie tematy, jak odpowiedzialność za milczenie, społeczne wymierzanie kary, przejmowanie stereotypów czy zatajanie… Buduje świat, w którym przez „ogłupienie” i „lęk przed prawdą” bohaterowie dzieła Surmiak-Domańskiej stają się figurami ludzkiej paniki, tchórzliwości, nieumiejętności zrozumienia, braku wiedzy oraz osamotnienia."

Spektakl był mocnym przeżyciem skupionym wokół pytań o relację między osobą doświadczającą przemocy a sprawcą i świadkami, herstoryczność, znaczenie milczenia wobec molestowania i gwałtu czy wreszcie pytań o społeczną i psychiatryczną skłonność do niewiary osobom doświadczającym nadużyć seksualnych. Dulszczyzna "piorąca brudy we własnym domu" staje się zabiegiem doprowadzającym do przyzwolenia na przekraczanie godności ludzkiej i tabuizacji przestępstw seksualnych, a tym samym odrzucenia kwestii odpowiedzialności, zwłaszcza odpowiedzialności zbiorowej. Jak pisze Leszek Kolakowski:

"Czy jednak istnieje taki sens, w jakim można bronić idei odpowiedzialności zbiorowej, czyli odpowiedzialności za coś, czegośmy sami nie uczynili, a co jednak nas obciąża? Myślę, że taki sens istnieje i żenie sprzeciwia się zwyczajnemu poczuciu sprawiedliwości.Każdy z nas należy do różnych zbiorowości ludzkich, które przechowująswoją tożsamość, chociaż zmienia się ich skład; jest naturalne, żeidentyfikujemy się z tymi zbiorowościami- narodem, Kościołem, jakośorganizacją polityczną czy społeczną, jakąś instytucją, na przykład szkołą,szpitalem, uczelnią, miastem, a że się identyfikujemy to znaczy, iż mamypoczucie, że los tej zbiorowości jest naszym losem, nie tylko dlatego, żenas osobiście dotykają jej niepowodzenia albo wzbogacją jej sukcesy, aletakże dlatego, że jest ta zbiorowość w naszych oczach pewnym ciałemmoralnym, czymś cennym, że więzi, które się w niej utrzymują i nas z niąłączą, nie są tylko oparte na rachunku strat i zysków, ale na wierze wewspólnotę przeznaczenia, na bezinteresownej solidarności, którąuznajemy, nawet gdy przeciw niej grzeszymy. Jest więc chyba normalne,że mamy poczucie uczestnictwa w tym, co ta zbiorowość czyniła i czyni-złego lub dobrego- nie tylko z uwagi na nasz dorazny interes, ale interescałości jako takiej, interes nie tylko materialny, ale moralny. To prawda,bardzo łatwo przychodzi nam uczestniczyć w zasługach czy sukcesachnaszej zbiorowości a trudno- w jej porażkach lub niechlubnych poczynaniach. (...) Jeśli otwarcie wyrzekamy sięudziału we wszystkich zbiorowościach, jeśli z niczym do żadnejsolidarności się nie poczuwamy, możemy żyć, ale będzie to życie marne inieszczęśliwe i nie wolno nam wtedy oczekiwać solidarności czy pomocyod innych w razie niepowodzeń czy klęsk, jakie wszystkim się zdarzają.Obojętność wobec innych będzie nam opłacona ich obojętnością i niemożemy się skarżyć.Jest normalne, że rodzimy się w sytuacji całkiem od nas niezależnej i żepózniej, kiedy już na własną rękę coś robimy, sytuacje są nadal wznacznym stopniu, choć już nie całkowicie, od nas niezależne, a mimo tomusimy się do nich przyznawać."

L. Kołakowski, O odpowiedzialności zbiorowej (fragmenty).

Informacje o spektaklu:

Adaptacja, reżyseria, opracowanie muzyczne: MIKOŁAJ GRABOWSKI Asystentka reżysera: DARIA KUBISIAK Scenografia i kostiumy: KATARZYNA KORNELIA KOWALCZYK Reżyseria świateł: MICHAŁ GRABOWSKI Asystentki scenografa: JOANNA MARCINIAK, MARTA BADZIŃSKA

Obsada:

DOROTA ABBE GABRIELA FRYCZ EDYTA ŁUKASZEWSKA DANIELA POPŁAWSKA MARIA RYBARCZYK MARTA SZUMIEŁ MARTYNA ZAREMBA SEBASTIAN GREK MARIUSZ PUCHALSKI